محمدرضا نیکفر
مدرن شدن، سکولار شدن، و مسئلهی گسستگی و دوپارگی در جامعهی ایران
گرداننده: نوید گرگین
چکیده
محمدرضا نیکفر
مدرن شدن، سکولار شدن، و مسئلهی گسستگی و دوپارگی در جامعهی ایران
با شروع تجدد در ایران، مشکل گسستگی در فرهنگ نیز پیش میآید که در پیوند است با رشد ناموزون سرمایهداری و تداوم شکافهای از پیش موجود در پهنهی ایران در شکلهایی متأثر از تمرکز سیاسی و مدرن شدن دستگاه دولت.
برخی رخدادها را بهتر میتوانیم توضیح دهیم اگر ناجامعیت جامعهی ایران را به صورت وجود دو جامعه در نظر گیریم.
اینها مراکز قدرت، نمادها و ارزشهای خود را دارند: یکی مدرن است، دیگری سنتی. اما این دو صفت مدرن و سنتی، اگر ساده و ایستا و بدون بازتاب در هم فهم شوند، گسستگی و دوپارگی در جامعهی ایران را به درستی توضیح نمیدهند.
این گفتار شکلگیری جامعهی ۲ یعنی جامعهی به اصطلاح سنتی را در برابر جامعهی رسمی ۱ از اواخر دوران رضاشاه پی میگیرد، و تشریح میکند چگونه دارای دولتی مجازی و سپس مخفی میشود و پس از انقلاب به صورت دولت اسلامی درمیآید.
گفتار در پایان با این پرسش درگیر میشود که بر سر جامعهی ۲ چه آمده است.