در این اثر با مبانی تئوریک چهار جریان فکری و سیاسی و زیرشاخه‌های آن‌ها در سپهر سیاسی ایران آشنا می‌شویم. برخی از این جریان‌ها در ساختار قدرت سهم داشته‌اند و اثر گذار بوده‌اند؛ و برخی دیگر، در بیرون مرزهای کشور در انتظار فرصت مناسبی برای نقش‌آفرینی هستند.
یکی از سرچشمه‌های تئوریک این جریان‌ها، آموزه‌های «سید جواد طباطبایی» است و وجه مشترک آن‌ها به حساب می‌آید.
نویسنده بر این گمان است که کشور ما طی چند دهه اخیر، از امر خطیر «توسعه» غافل مانده است و دیگر مجالی برای آزمودن مسیرهای نامکشوف ندارد و تأکید دارد که باید بکوشیم تا قطار کشورمان، دوباره بر روی ریل توسعه بازگشته و مترصد حرکت به سوی نظمی لیبرال-دموکراتیک باشد و در آن مسیر گام بردارد.
به این اعتبار، این کتاب، کوششی برای تحقق این هدف بوده است: معرفی بیراهه‌ها و کوچه‌های بن‌بستی که از ناکجاآبادهای جدیدی سر در خواهد آورد و مقایسه آن‌ها با برخی تجربیات جهانی که به «توسعه» رهنمون شده‌اند.
به پاس سال‌ها فعالیت علمی استاد یدالله موقن و محدودیت‌هایش، نویسنده، این کتاب را به او تقدیم کرده است.