اظهارات اخیر رئیس‌جمهور تازه انتخاب شده ایران بحث انتقال پایتخت از تهران را دوباره به جریان انداخته است. این مقاله به بررسی عملی بودن و امکان داشتن انتقال پایتخت ایران به نقطه دیگری – که تاکنون نامشخص است – می‌پردازد. ابتدا یک چشم انداز تاریخی از نمونه‌های شاخص انتقال پایتخت‌ها در نقاط گوناگون جهان، به ویژه در کشورهایی با خصوصیاتی نزدیک به ایران، مطرح می‌شوند.
سپس برخی از آموخته‌‌شده‌های آن تلاش‌ها ارائه داده می‌شود. سرانجام با در نظر گرفتن واقعیت‌های ایران امروز، مزایا و معایب (جنبه‌های مثبت و منفی) احتمالی انتقال کلانشهر تهران بررسی می‌شود. بحث اصلی میزان قابل‌قبول و واقع‌گرایانه بودن فکر انتقال پایتخت ایران است، حتی اگر نیت واقعی برای چنین امری وجود داشته باشد و تنها گفت‌وگوی مردم‌پسندانه و از روی سیاست‌بازی نباشد.