از ژورنال آزادی اندیشه

بایگانی همه مقالات منتشر شده در ژورنال آزادی اندیشه که در وبسایت انجمن آزادی اندیشه خبررسانی شده و در وبسایت ژورنال آزادی اندیشه به نشر رسیده و نمایه می‌شود.

آزادی اندیشه شماره ۱
12 Post(s)
آزادی اندیشه شماره ۲
9 Post(s)
آزادی اندیشه شماره ۳
11 Post(s)
آزادی اندیشه شماره ۴
6 Post(s)
آزادی اندیشه شماره ۵
6 Post(s)
آزادی اندیشه شماره ۶
8 Post(s)
آزادی اندیشه شماره ۷
15 Post(s)
آزادی اندیشه شماره ۸
9 Post(s)
آزادی اندیشه شماره ۹
5 Post(s)
آزادی اندیشه شماره ۱۰
8 Post(s)
آزادی اندیشه شماره ۱۱
مقاله‌های ژورنال شماره ۱۱ «آزادی اندیشه»
10 Post(s)
آزادی اندیشه شماره ۱۲
10 Post(s)

بایگانی از ژورنال آزادی اندیشه

آزادی اندیشه شماره ۱۲
گاهشماری خورشیدی و تکوین هویت ایرانی
عباس امانت
پس از پرداختن به مختصری در سابقه تاریخی تقویم خورشیدی، این پژوهش می‌کوشد به دو پرسش بهم پیوسته پاسخ گوید: نخست آن که شرایطی که منجر به رسمیت یافتن این تقویم خورشیدی در ابتدای قرن بیستم شد چیست؟ و دوم آن که علیرغم همه چالش‌ها و ستیزه‌ها در دهه‌های اخیر آیا می‌توان گاهشماری خورشیدی را نشانه بارزی دانست از آنچه که هویت ملی ایران شناخته می‌شود؟
آزادی اندیشه شماره ۱۲
استقلال دانشگاه، آزادی آکادمیک و حکومت: روایت یک قرن تنش و بی‌اعتمادی
سعید پیوندی
با وجود رشد چشمگیر کمی، آموزش عالی در دستیابی به استقلال و تامین آزادی آکادمیک ناکام مانده است. این نوشته بر آن است به چند و چون و چرایی این شکست تاریخی و و نقش حکومت‌ها در نقض استقلال و آزادی آکادمیک دانشگاه بپردازد
آزادی اندیشه شماره ۱۲
یک قرن و دو خیزش به سوی جنبش آزادی زنان (ژورنال آزادی اندیشه)
منصوره شجاعی
پدیده دختران خیابان انقلاب وچهارشنبه‌های سفید در اواخر دهه نود وجنبش من هم، درآخرین سال قرن درایران، نشان از مرحله جدیدی در جنبش زنان بود. مقاله حاضر به تواترو تقاطع این دوجنبش در بزنگاه‌های تاریخ جنبش زنان پرداخته و با اشارات علت و معلولی نشان می‌دهد که جنبش حقوقی زنان درقرن جدید شاهد چرخش گفتمانی و میدانی به سوی جنبش آزادی است.
آزادی اندیشه شماره ۱۲
بررسی تز نفرین نفت از دیدگاه اقتصاد سیاسی در برنامه‌های توسعه دوره پهلوی و برنامه اول توسعه در دوره جمهوری اسلامی
نیما امدادی
نظریه نفرین نفت بر این نکته تاکید دارد خساراتی که نفت بر ملت‌های دارنده‌ی آن‌ها تحمیل کرده بیش از سود و منفعتشان بوده است. در این مقاله تلاش شده که به این نظریه در قالب بررسی سه موضوع: روند برنامه‌ریزی و سازمان برنامه، رویدادهای سیاسی دوران‌های مورد نظر، تئوری‌های نفرین نفت و تاریخچه درآمدهای نفتی پاسخ دهد.
آزادی اندیشه شماره ۱۲
روشنفکران واسط، جامعه‌ مدنی و جنبش‌های دموکراسی‌خواهی، زنان و کارگری در ۲۰ سال اخیر ایران
هادی میری آشتبانی
این مقاله تلاشی در جهت بررسی نقش نهادهای جامعه‌ی مدنی نظیر سازمان‌های مدنی، صنفی و اتحادیه‌ها در شکل‌گیری جنبش‌های اجتماعی در ۲۰ سال اخیر ایران است. تلاش شده است تا با ارتباط دو مفهوم روشنفکر واسط و جامعه‌ی مدنی، به فهم بهتر نقش جامعه‌ی مدنی و نهادهای آن مانند اتحادیه‌ها، صنف‌ها و سازمان‌های غیردولتی در جنبش‌های اجتماعی ایران پرداخته شود.
آزادی اندیشه شماره ۱۲
روحانیت و چرخش قرن: از روحانیت بر قدرت تا روحانیت در قدرت
محسن متقی
موضوع این نوشته بررسی تحولات نهاد روحانیت در قرن 14 شمسی است.در این نوشته از آنجا که پرداختن به همه گرایش‌ها ناممکن بود به ارائه نظریات دو مجتهد بیرون از حکومت، مهدی حائری یزدی و سید کمال حیدری، بسنده کرده‌ایم که با قرائت خاص خود مدافع دخالت مردم در حکومت و وکالت آنان در عصر غیبت هستند.
آزادی اندیشه شماره ۱۲
ایران و جنبش عدم خشونت در آستانه قرن حاضر
مهرداد صمدزاده
یکی از تحولات مقارن با چرخش قرن در ایران که گفتمان انقلابی و فرهنگ سیاسی جامعه را تحت تاثیر قرار داده، گذار از شیوه‌های قهرآمیز به شیوه‌های مسالمت‌آمیز است که نشانه‌های آن به وضوح در تفکر و رفتار نسل‌های پس از انقلاب دیده می‌شود. این گرایش به خشونت‌پرهیزی حاکی از رئالیسم سیاسی نوینی است که نگاه آن به تغییر، بر خلاف عصر انقلاب اسلامی،  نه هویت‌گرا و نه ایدئولوژیک، بل مطالبه محور است. قرینه تاریخی این گفتمان ایده عدالتخانه است که در انقلاب مشروطیت تجسم یافت، ایده‌ای که برای گروه‌های مختلف مردم متناسب با جایگاه و ذهنیت‌شان مفهومی متفاوت و در عین حال انسجام بخش داشت. ایران در آستانه قرن حاضر آبستن چنین تحولی است. اما اینکه چگونه این تحول با تکیه بر اصل عدم خشونت تحقق می‌یابد موضوعی است که با الهام از نظرات ماهاندس گاندی و جودیت باتلر، فیلسوف آمریکایی، مورد بحث قرار می‌گیرد. در این راستا از دو منظر استراتژیک و فلسفی به جنبش عدم خشونت نظر می‌افکنیم که هم تغییرات سیاسی و هم انتگراسیون گروه‌های به حاشیه رانده شده و تحت تبعیض را در مقوله ملت موجب می‌شوند. چنین رویکردی جنبشی را نوید می‌دهد که در ماهیت سکولار و در عمل رادیکال است.
آزادی اندیشه شماره ۱۲
«نگاه به شرق» جمهوری اسلامی در بستر شکل‌گیری نظم نوین جهانی
کاظم علمداری
هدف این مقاله مطالعه سیاست «نگاه به شرق» جمهوری اسلامی در بستر شکل‌گیری نظم نوین جهانی حول دو محور لیبرال دموکراسی و دیکتاتوری درجهان، تلاش برای بازیابی موقعیت اَبَرقدرتی روسیه، و طرح پروژه اقتصادی «جاده ابریشم نوین» چین است.
آزادی اندیشه شماره ۱۲
جهش سکولار در بین ایرانیان: یافته‌هایی از نظرسنجی تطبیقی و دراز مدت در ایران و خاورمیانه
منصور معدل
تا چه حد ایرانیان اصل بنیادی رژیم اسلامی را نفی و از سیاست سکولار پیروی می‌کنند؟ این مقاله تخمین می‌زند که در آستانه شروع جنبش انقلابی کنونی، ۷۰ درصد از مردم خواهان جدایی دین از سیاست و ۳۰ درصد مخالف آن، ولی فقط ۹ درصد مدافع جدی نظام بوده‌اند. این ارقام مبتنی بر تجزیه و تحلیل جامعی است از سه نظرسنجی در سطح کشور در سال‌های (۲۰۰۰) ۱۳۷۸، (۲۰۰۵)  ۱۳۸۳، و (۲۰۲۰) ۱۳۸۹ در ایران و‌ بیش از بیست نظر سنجی تطبیقی و دراز مدت در خاورمیانه در دو دهه اخیر.
آزادی اندیشه شماره ۱۲
رانه سیاست جوان‌سازی جمعیت ایران چیست؟
نادره شاملو
در بهار و تابستان ۲۰۲۲، در بحبوحه بحران‌های کمرشکن و تحریم‌ها، جمهوری اسلامی «طرح جوانی جمعیت» را با «دو فوریت» از طریق مجلس و شورای نگهبان دنبال کرد و علی‌رغم مکانیسم‌های بحث‌برانگیزش و مخالفت‌های گسترده مردم، آن را برای اجرای سریع آماده کرد. این مقاله استدلال می‌کند که جمهوری اسلامی کمتر نگران خاکستری شدن جمعیت ایران در آینده است و بیشتر نگران بازسازی پایگاه سیاسی در حال فرسایش خود است.
آزادی اندیشه شماره ۱۱
سیر تحول گفتمان جنسیتی در ایران مدرن
کلودیا یعقوبی
در حالی که انقلاب اسلامی وضعیت زنان را از چهار دهه پیش دگرگون کرد، امروز زنان ایرانی با خواستی مصمم و آرام برای استقلال جنسی و بدنی در حال انقلاب هستند.
آزادی اندیشه شماره ۱۱
کووید ۱۹ اشتغال زنان را در همه جا کاهش داد، بیش از هرکجا در ایران
نادره شاملو
همه‌گیری ویروس کرونا تأثیر پس‌برنده بر دستآوردهای اقتصادی زنان در سراسر جهان داشته است. در ایران نیز، همه‌گیری و تعطیلی‌ها، نرخ مشارکت اقتصادی پایین زنان را تا حدود ۲۰ درصد کاهش داده است. این مقاله با استفاده از داده‌های اداره آمار ایران، نتایج بازار کار ایران قبل از کووید/پایان سال ۲۰۱۹ را با پایان سال ۲۰۲۰ مقایسه می‌کند.
آزادی اندیشه شماره ۱۱
از اتاق خواب تا خیابان: ظهور نسل جدیدی از زنان مستقل ایرانی
ژانت آفاری
آنچه که از ایران در رسانه‌های جهانی به تصویر کشیده می‌شود، تصویری از یک رژیم استبدادی در حال گسترش است که مصمم است بر پایه‌های ایدئولوژیک خود پایبند باشد. با این حال در لایه‌های زیرین، تغییرات عمیقی در جامعه ایران در حال رخ دادن است، بخصوص در نهاد ازدواج و تحول جنسیتی که جذبه ایدئولوژیک رژیم را به شدت تضعیف کرده است.
آزادی اندیشه شماره ۱۱
جمشید بهنام، روایتگر تنهایی، خشونت و بحران‌ها
علیرضا مناف‌زاده
علیرضا مناف‌زاده طی سخنرانی خود در مراسم تدفین جمشید بهنام، جامعه شناس برجسته و پیش‌کسوت ایرانی، دربارۀ ارزش علمی و فعلیت تألیفات بهنام و مضامین برخی از کارهای تحقیقی او درنگ کرد.
آزادی اندیشه شماره ۱۱
سده ۱۴، سده آموزش: آموخته، نیاموخته و بدآموخته
مصاحبه مکتوب م.ر. نیکفر با سعید پیوندی
یکی از جلوه‌ها و نیز بسترها و پیش‌برنده‌های تجدد آموزش است. سده ۱۴ در ایران سده دگرگونی این نهاد است. در این باره محمدرضا نیکفر با سعید پیوندی، استاد جامعه‌شناسی در فرانسه گفت‌وگو کرده‌ است.
آزادی اندیشه شماره ۱۱
بررسی تاریخی نا جنبش کوییر ایرانی
شهرام کیانی
در این مقاله، تحلیل گفتمانی انتقادی گفتمان‌های کوییر حوزه‌ی ایرانی در سه دهه‌ی گذشته مورد بحث است. دو «گفتمان جریان غالب» و «گفتمان دگراندیش» از دیدگاه‌های تاریخی، هستی‌شناختی، معرفت‌شناختی و اجرایی مورد مطالعه قرار‌ گرفته‌اند.
آزادی اندیشه شماره ۱۱
سه دیدار با هویت ایرانی
احمد اشرف
این مقاله سرگذشتی‌ست از دلمشغولی احمد اشرف با هویت ایرانی که با پایبندی وی به «ناسیونالیسم رمانتیک افراطی هخامنشی» آغاز می‌شود. آنگاه با رشد فکری با چرخشی پا به دیدار دوم می‌گذارد. چرخش دوم پس از سال‌ها کندوکاو مداوم در متون تاریخی ایران و با نقد روایت ناسیونالیستی، پا به دیدار سوم می‌گذارد که دوران ابداع نظریه تاریخی‌نگر از هویت ایرانی است.
آزادی اندیشه شماره ۱۱
مواجههٔ مسئله‌آفرینِ «ما» با دیگری: یک رؤیا و چند تفسیر
سایه آذرپناه و مائده مکتوم
ابتدا نگاهی به «مکتوباتِ» آخوند‌زاده انداخته و خیالِ «ما»یِ ایرانی را تا انقلابِ ۱۳۵۷ دنبال می‌کنیم. اما با استمرار خشونت این رویا به کابوس استحاله می‌یابد. با خوانشِ ژیژک از «رخدادِ ایرانی» می‌بینیم که توانشِ رهایی‌بخشِ اسلام را نمی‌توان به‌واسطهٔ خشونت‌اش نادیده گرفت.
آزادی اندیشه شماره ۱۱
قرن چهاردهم خورشیدی و چالش‌های روشنفکران مسلمان
محسن متقی
آزادی اندیشه شماره ۱۱
روشنفکران و جنبش‌های اجتماعی در ایران قرن چهاردهم: روایت یک قرن فراز و فرود
فرهاد خسروخاور و سعید پیوندی
مقاله‌ای از فرهاد خسروخاور و سعید پیوندی، منتشر شده در یازدهمین شماره ژورنال آزادی اندیشه. بهار ۱۴۰۱. هدف این مقاله مطالعه نقش روشنفکران در اصلی‌ترین جنبش‌های اجتماعی و اعتراضی مردم در قرن چهاردهم خورشیدی است.
آزادی اندیشه شماره ۱۰
اما:‌ زاویه ای برای اندیشیدن
هنگامه صابری، ترجمه: منصوره شجاعی
مقاله منتشر شده در ژورنال آزادی اندیشه - انتشارات علمی پژوهشی ایران آکادمیا
آزادی اندیشه شماره ۱۰
مریم میرزاخانی: طرد کلیشه های جنسیتی در پرتو علم
نیره توحیدی
مقاله منتشر شده در ژورنال آزادی اندیشه - انتشارات علمی پژوهشی ایران آکادمیا
آزادی اندیشه شماره ۱۰
زنانه شدن آموزش عالی در ایران: تناقض ها و پیچیدگی­ ها
سعید پیوندی و یاسمین نادر
مقاله منتشر شده در ژورنال آزادی اندیشه - انتشارات علمی پژوهشی ایران آکادمیا
آزادی اندیشه شماره ۱۰
جنسیت، زن و علم آموزی در ادب اسلامی
مباحثه وسمقی و اشکوری
مقاله منتشر شده در ژورنال آزادی اندیشه - انتشارات علمی پژوهشی ایران آکادمیا
آزادی اندیشه شماره ۱۰
جنسیت، علم و فمینیسم در مکزیک
فاطمه حسین‌زاده
مقاله منتشر شده در ژورنال آزادی اندیشه - انتشارات علمی پژوهشی ایران آکادمیا
آزادی اندیشه شماره ۱۰
تفاوت‌های جنسی در انگیزه پیشرفت علمی/حرفه‌ای پسران و دختران ایرانی
نیره توحیدی
مقاله منتشر شده در ژورنال آزادی اندیشه - انتشارات علمی پژوهشی ایران آکادمیا
آزادی اندیشه شماره ۱۰
علم، قدرت و نابرابری‌های جنسیتی
سعید پیوندی
مقاله منتشر شده در ژورنال آزادی اندیشه - انتشارات علمی پژوهشی ایران آکادمیا
آزادی اندیشه شماره ۱۰
مقدمه
شورای دبیران
مقاله منتشر شده در ژورنال آزادی اندیشه - انتشارات علمی پژوهشی ایران آکادمیا
آزادی اندیشه شماره ۹
داستان دو کشور: دولت، جامعه، و سیاست جنسیتی در ایران و افغانستان
والنتاین مقدم
مقاله منتشر شده در ژورنال آزادی اندیشه - انتشارات علمی پژوهشی ایران آکادمیا
آزادی اندیشه شماره ۹
سیاست و مجازات
مهرداد صمدزاده
مقاله منتشر شده در ژورنال آزادی اندیشه - انتشارات علمی پژوهشی ایران آکادمیا