چکیده
رویکرد آموزشی دانش‌آموز محور، نیازها، علایق و روش‌های یادگیری دانش‌آموزان را اولویت‌بندی می‌کند و هدف آن تقویت تعامل، تفکر انتقادی، مهارت‌ها و چگونگی یادگیری است. این رویکرد آموزشی بر خلاف روش‌های سنتی معلم محور، مشارکت فعال، مسئولیت‌پذیری، همکاری و تجربیات یادگیری دانش‌آموزان را تشویق و تقویت می‌کند. با این حال، اجرای روش‌های تدریس دانش‌آموز محور علیرغم مزایای اثبات شده آن با موانع قابل توجه‌ای مواجه است. درک این موانع برای توسعه راهبردهای آموزشی مؤثر برای غلبه بر آنها و حصول اطمینان از تکامل شیوه‌های آموزشی برای راهنمایی بهتر دانش‌آموزان در محیط‌های یادگیری متنوع و پویا ضروری است و به اثربخشی بیشتر این رویکرد کمک می‌کند. پژوهش حاضر با هدف تعیین موانع به‌کارگیری روش‌های تدریس دانش‌آموز محور از دیدگاه معلمان مدارس ابتدایی شهر سلیمانیە اقلیم کردستان عراق صورت گرفت. این پژوهش که از‌طریق مصاحبه‌های عمیق و نیمه‌هدایت شده انجام شد از لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ روش تحقیق، کیفی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه معلمان دوره ابتدایی منطقه غرب شهر سلیمانیه کردستان عراق بود که در سال تحصیلی ٢٠٢٣- ٢٠٢٤ در مدارس سطح شهر به تدریس اشتغال داشتند. روش نمونه‌گیری در این پژوهش هم هدفمند بود و مصاحبه‌ها پس‌از اعتبارسنجی پرسش‌های آن و تا اشباع نظری، با (١٣) نفر از معلمان صورت گرفت. داده‌های گردآوری شده از مصاحبه‌ها پس‌از تم‌گذاری مورد تحلیل محتوایی قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که عواملی مرتبط با نهاد آموزش و پرورش، مدرسه و خانواده، مرتبط با دانش‌آموزان و معلم و همچنین عوامل دیگری از حوزه‌های سیاسی، اقتصادی و… از‌جمله موانع به‌کارگیری روش‌های تدریس دانش‌آموز محور هستند.