بایگانی نوشتاری

نوشتاری

محتوای آگورا، به دو دسته کلی «نوشتاری» و «مولتی‌مدیا» تقسیم شده‌است. در بخش نوشتاری آگورا، شما به مجموعه مقاله‌ها،‌ترجمه‌ها، جُستارها و دیگر نوشته‌های استادان، دانش‌آموختگان و دانشجویان و همچنین دیگر اندیشمندان و دانشگاهیان و پژوهشگران و هنرمندان دسترسی خواهید داشت.

توییت

جستار

بایگانی همه جُستارهای آگورا

51 Post(s)

مقاله

بایگانی همه مقاله‌های آگورا

164 Post(s)

جستار

ازخودبیگانگی و ملالت‌های دوران مدرن از نگاه مارکس، دورکهایم و وبر

سعید مهدی‌زاده

در این مقاله مفهوم از خودبیگانگی مارکس و نقدهای دورکهایم و وبر به دنیای مدرن و آشفتگی‌های ناشی از آن بررسی شده است.

جستارهای ریحانه غلامی

مقایسه‌ای بین نقد چزاره بکاریا و نقد هگل بر مجازات اعدام

ریحانه غلامی

در این یادداشت، نقدهای چزاره بکاریا، حقوق‌دان ایتالیایی قرن هجدهم، به مجازات اعدام را مطرح کرده‌ام. سپس، به نقد هگل به استدلال‌های چزاره بکاریا پرداخته‌ام و نظرات او را در مورد مجازات اعدام با توجه به محتوای کتاب عناصر فلسفه حق بیان کرده‌‌ام.

مقاله

تابوی بکارت

زیگموند فروید، برگردان: فرامرز معتمد

جستار

بحران انگیزه و بحران مشروعیت را در ایران امروز چگونه می‌بینید؟

وحید اصغری

مبنا، قلمرو، گستره و نحوه مداخله دولت در شئون اجتماعی و اقتصادی از بنیادی‌ترین مسائل حقوق عمومی است. سه نظریه کلاسیک‌ها، دولت‌های رفاهی و نئوکلاسیک در حقوق عمومی اقتصادی در همین راستا شکل گرفته اند. در تحلیل رویکرد انتقادی هابرماس و با توجه به رابطه مشروعیت و مداخله، دولت مدرن لیبرال در وضعیت متناقض‌نما قرار دارد؛ جمهوری اسلامی ایران به مثابه یکی از آخرین نظام‌های سیاسی- ایدئولوژیک بازمانده از قرن بیستم برغم تفاوت با فضای جدید حاکم بر عرصه ملی و بین‌المللی به حیات خود ادامه می‌دهد. بی‌شک ادامه این روند مستلزم انطباق نظام با الزامات جدید جامعه جهانی از جمله پارادایم توسعه سیاسی است. با توجه به این موضوع، سوال اصلی که مطرح می‌گردد این است که دلایل بروز بحران مشروعیت و بحران کارآمدی در نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایران کدامند؟ و راهکار خروج از این بحران‌ها چیست؟

از آگورا

هزار مارکسیسمِ امانوئل والرشتاین

مصاحبه با امانوئل والرشتاین، برگردان فارسی: امانوئل شکریان

امانوئل والرشتاین تحقیقات خود را «وظیفه‌ای سیاسی» در مبارزه با نظام سرمایه‌داری می‌دانست. او در این مصاحبه - که برای اولین بار به زبان انگلیسی منتشر شد - به انگیزه‌های تاریخی پشت کار خود، در عصر جنگ ویتنام و افول سوسیالیسم شوروی پرداخت.بخشی از مصاحبه امانوئل والرشتاین با دیوید مارتینز.

آزادی اندیشه شماره ۱۲

گاهشماری خورشیدی و تکوین هویت ایرانی

عباس امانت

پس از پرداختن به مختصری در سابقه تاریخی تقویم خورشیدی، این پژوهش می‌کوشد به دو پرسش بهم پیوسته پاسخ گوید: نخست آن که شرایطی که منجر به رسمیت یافتن این تقویم خورشیدی در ابتدای قرن بیستم شد چیست؟ و دوم آن که علیرغم همه چالش‌ها و ستیزه‌ها در دهه‌های اخیر آیا می‌توان گاهشماری خورشیدی را نشانه بارزی دانست از آنچه که هویت ملی ایران شناخته می‌شود؟

آزادی اندیشه شماره ۱۲

استقلال دانشگاه، آزادی آکادمیک و حکومت: روایت یک قرن تنش و بی‌اعتمادی

سعید پیوندی

با وجود رشد چشمگیر کمی، آموزش عالی در دستیابی به استقلال و تامین آزادی آکادمیک ناکام مانده است. این نوشته بر آن است به چند و چون و چرایی این شکست تاریخی و و نقش حکومت‌ها در نقض استقلال و آزادی آکادمیک دانشگاه بپردازد

آزادی اندیشه شماره ۱۲

یک قرن و دو خیزش به سوی جنبش آزادی زنان (ژورنال آزادی اندیشه)

منصوره شجاعی

پدیده دختران خیابان انقلاب وچهارشنبه‌های سفید در اواخر دهه نود وجنبش من هم، درآخرین سال قرن درایران، نشان از مرحله جدیدی در جنبش زنان بود. مقاله حاضر به تواترو تقاطع این دوجنبش در بزنگاه‌های تاریخ جنبش زنان پرداخته و با اشارات علت و معلولی نشان می‌دهد که جنبش حقوقی زنان درقرن جدید شاهد چرخش گفتمانی و میدانی به سوی جنبش آزادی است.

آزادی اندیشه شماره ۱۲

بررسی تز نفرین نفت از دیدگاه اقتصاد سیاسی در برنامه‌های توسعه دوره پهلوی و برنامه اول توسعه در دوره جمهوری اسلامی

نیما امدادی

نظریه نفرین نفت بر این نکته تاکید دارد خساراتی که نفت بر ملت‌های دارنده‌ی آن‌ها تحمیل کرده بیش از سود و منفعتشان بوده است. در این مقاله تلاش شده که به این نظریه در قالب بررسی سه موضوع: روند برنامه‌ریزی و سازمان برنامه، رویدادهای سیاسی دوران‌های مورد نظر، تئوری‌های نفرین نفت و تاریخچه درآمدهای نفتی پاسخ دهد.

آزادی اندیشه شماره ۱۲

روشنفکران واسط، جامعه‌ مدنی و جنبش‌های دموکراسی‌خواهی، زنان و کارگری در ۲۰ سال اخیر ایران

هادی میری آشتبانی

این مقاله تلاشی در جهت بررسی نقش نهادهای جامعه‌ی مدنی نظیر سازمان‌های مدنی، صنفی و اتحادیه‌ها در شکل‌گیری جنبش‌های اجتماعی در ۲۰ سال اخیر ایران است. تلاش شده است تا با ارتباط دو مفهوم روشنفکر واسط و جامعه‌ی مدنی، به فهم بهتر نقش جامعه‌ی مدنی و نهادهای آن مانند اتحادیه‌ها، صنف‌ها و سازمان‌های غیردولتی در جنبش‌های اجتماعی ایران پرداخته شود.

آزادی اندیشه شماره ۱۲

روحانیت و چرخش قرن: از روحانیت بر قدرت تا روحانیت در قدرت

محسن متقی

موضوع این نوشته بررسی تحولات نهاد روحانیت در قرن 14 شمسی است.در این نوشته از آنجا که پرداختن به همه گرایش‌ها ناممکن بود به ارائه نظریات دو مجتهد بیرون از حکومت، مهدی حائری یزدی و سید کمال حیدری، بسنده کرده‌ایم که با قرائت خاص خود مدافع دخالت مردم در حکومت و وکالت آنان در عصر غیبت هستند.

آزادی اندیشه شماره ۱۲

ایران و جنبش عدم خشونت در آستانه قرن حاضر

مهرداد صمدزاده

یکی از تحولات مقارن با چرخش قرن در ایران که گفتمان انقلابی و فرهنگ سیاسی جامعه را تحت تاثیر قرار داده، گذار از شیوه‌های قهرآمیز به شیوه‌های مسالمت‌آمیز است که نشانه‌های آن به وضوح در تفکر و رفتار نسل‌های پس از انقلاب دیده می‌شود. این گرایش به خشونت‌پرهیزی حاکی از رئالیسم سیاسی نوینی است که نگاه آن به تغییر، بر خلاف عصر انقلاب اسلامی، نه هویت‌گرا و نه ایدئولوژیک، بل مطالبه محور است. قرینه تاریخی این گفتمان ایده عدالتخانه است که در انقلاب مشروطیت تجسم یافت، ایده‌ای که برای گروه‌های مختلف مردم متناسب با جایگاه و ذهنیت‌شان مفهومی متفاوت و در عین حال انسجام بخش داشت. ایران در آستانه قرن حاضر آبستن چنین تحولی است. اما اینکه چگونه این تحول با تکیه بر اصل عدم خشونت تحقق می‌یابد موضوعی است که با الهام از نظرات ماهاندس گاندی و جودیت باتلر، فیلسوف آمریکایی، مورد بحث قرار می‌گیرد. در این راستا از دو منظر استراتژیک و فلسفی به جنبش عدم خشونت نظر می‌افکنیم که هم تغییرات سیاسی و هم انتگراسیون گروه‌های به حاشیه رانده شده و تحت تبعیض را در مقوله ملت موجب می‌شوند. چنین رویکردی جنبشی را نوید می‌دهد که در ماهیت سکولار و در عمل رادیکال است.

آزادی اندیشه شماره ۱۲

«نگاه به شرق» جمهوری اسلامی در بستر شکل‌گیری نظم نوین جهانی

کاظم علمداری

هدف این مقاله مطالعه سیاست «نگاه به شرق» جمهوری اسلامی در بستر شکل‌گیری نظم نوین جهانی حول دو محور لیبرال دموکراسی و دیکتاتوری درجهان، تلاش برای بازیابی موقعیت اَبَرقدرتی روسیه، و طرح پروژه اقتصادی «جاده ابریشم نوین» چین است.

آزادی اندیشه شماره ۱۲

جهش سکولار در بین ایرانیان: یافته‌هایی از نظرسنجی تطبیقی و دراز مدت در ایران و خاورمیانه

منصور معدل

تا چه حد ایرانیان اصل بنیادی رژیم اسلامی را نفی و از سیاست سکولار پیروی می‌کنند؟ این مقاله تخمین می‌زند که در آستانه شروع جنبش انقلابی کنونی، ۷۰ درصد از مردم خواهان جدایی دین از سیاست و ۳۰ درصد مخالف آن، ولی فقط ۹ درصد مدافع جدی نظام بوده‌اند. این ارقام مبتنی بر تجزیه و تحلیل جامعی است از سه نظرسنجی در سطح کشور در سال‌های (۲۰۰۰) ۱۳۷۸، (۲۰۰۵) ۱۳۸۳، و (۲۰۲۰) ۱۳۸۹ در ایران و‌ بیش از بیست نظر سنجی تطبیقی و دراز مدت در خاورمیانه در دو دهه اخیر.

آزادی اندیشه شماره ۱۲

رانه سیاست جوان‌سازی جمعیت ایران چیست؟

نادره شاملو

در بهار و تابستان ۲۰۲۲، در بحبوحه بحران‌های کمرشکن و تحریم‌ها، جمهوری اسلامی «طرح جوانی جمعیت» را با «دو فوریت» از طریق مجلس و شورای نگهبان دنبال کرد و علی‌رغم مکانیسم‌های بحث‌برانگیزش و مخالفت‌های گسترده مردم، آن را برای اجرای سریع آماده کرد. این مقاله استدلال می‌کند که جمهوری اسلامی کمتر نگران خاکستری شدن جمعیت ایران در آینده است و بیشتر نگران بازسازی پایگاه سیاسی در حال فرسایش خود است.

مقاله

ژینا، زارا، زینب و محدودیت‌های رهایی‌بخشی فمینیسم مسلط در ایران

از آگورا

نقد تفسیر فوکو از انقلاب ۵۷[۱]

ماکسیم رودنسون برگردان: امین جوانمرد

مقاله «خمینی و تقدم امر معنوی» در ابتدا به منظور روشن‌سازی آنچیزی که به عقیده من موجی از گمراهی بود، نوشته شد. در هر حال، این مقاله هنوز هم شاهدی بر فضای حاکم بر چپ (و گاهی راست) اروپایی و روشنفکران آمریکایی در طول دوره‌ایست که انقلاب ایران، شاه را زیر پرچم اسلام شیعی سرنگون کرد.