چکیده
برای شکل ساختار بدیل دموکراتیک در کشورهای چند میلیتی، مسئله به شکل دولت مبنی بر حکمرانی غیرمتمرکز یا الگوهای فدرالی برمیگردد. برای اجرای عدالت هم، چه در شکل دموکراسی نمایندگی و چه در دموکراسی مستقیم، به یک نظام اقتصادی بدیل برای رژیم دموکراتیک نیازمندیم. در این یادداشت با ترکیب دو نوع رویکرد دموکراتیک، یکی متعلق به تکثرگرایان رادیکال در آرای لاکلائو و موف و دیگری رویکرد مبنی بر مشارکت گرایی که برخاسته از سنتی روسویی است، سعی شده تا از سویی طرحی از نظام بدیل دموکراتیک ارائه داده شود که کمتر به سمت استبداد میل کند و از سوی دیگر بتواند دموکراسی و سیاست را در جوامع چند ملیتی نهادینه کند. در ضمن سعی میکنم هویت ملی را براساس شمول و تکثر و نه حذف و طردشدگی بازتعریف کنم. همچنین دست آخر سعی شده نگاهی به گذار به یک آیندهی پساسرمایهدارانه گذری بیاندازیم، چرا که بدون طرحی از اقتصاد که عدالت و برابری را نهادینه کند، همواره خطر استبداد وجود دارد.