این دوره، گذار از استبداد به دموکراسی، برای نخستین بار در بهار ۲۰۲۵ در دانشگاه ایران آکادمیا تدریس شده است و هم اکنون به طور عمومی در دسترس علاقهمندان قرار دارد.
این چهارمین کلاس از سلسله دورههای محمدرضا نیکفر است که به موضوع دموکراسی میپردازد.
کلاس نخست زیر عنوان «نظریههای دموکراسی» بود.
کلاس دوم، مقدمهی بحث دموکراسی رادیکال بود. در آن درباره برخی مراجع فکری برای بحث دموکراسی رادیکال صحبت شد.
عنوان کلاس سوم «دموکراسی رادیکال − درآمدی به بحثهای جاری» بود.
برای گذراندن این کلاس لازم نیست در کلاسهای پیشین شرکت کرده باشید. اما توصیه ما این است که ویدئوهای آن کلاسها را مشاهده کنید.
در کلاس نخست پرسش دموکراسی به این صورت طرح شد:
دموکراسی پاسخ به چه مشکلاتی است؟
خود دموکراسی درگیر با چه مشکلاتی است؟
گذار به دموکراسی چگونه است و چه مشکلاتی دارد؟
در کلاسهای پیشین به موضوعهای یکم و دوم پرداختیم، در این کلاس به موضوع سوم میپردازیم.
این موضوعی است مهم و پردامنه، و چون برای ما به شکل ویژهای مطرح است، نمیتوانیم با بیانی فشرده از آن بگذریم. طبق یک برنامهریزی اولیه دست کم چهار کلاس به آن اختصاص مییابد. کلاسها اما با وجود پیوستگی موضوعی از هم مستقلاند.
در این کلاس به مفهومهای اساسی مطرح در بحث گذار از استبداد به دموکراسی میپردازیم.
منبع اصلی دوره گذار از استبداد به دموکراسی – ۱:
Wolfgang Merkel, Raj Kollmorgen, Hans-Jurgen Wagener (editors): The Handbook of Political, Social, and Economic Transformation. Oxford University Press 2019
منابع دیگر دوره:
– ویدئوهای درسگفتارهای دوره نظریههای دموکراسی ۱ و ۲ و ۳ در آگورا، ایرانآکادمیا
– ارسطو: سیاست. ترجمه حمید عنایت. تهران، چاپ اول: ۱۳۳۷. کتاب چهارم.
– علیاکبر دهخدا: طبیعت سلطنت چیست. در: مقالات دهخدا، ج. ۲. تهران. چاپ دوم: ۱۳۶۸، ص ۱۹۲-۲۰۱
– Charles Tilly: Democracy. Cambridge University Press 2007
– Lidén, G. (2014). Theories of dictatorships: sub-types and explanations. Studies of Transition States and Societies, 6(1), 50-67
برنامه مطالعه منابع، بنابر درسگفتارها
| منبع برای مطالعه | عنوان درس | جلسه |
| ویدئوهای سه جلسه اول درس تئوریهای دموکراسی (کلاس دموکراسی-۱) | معرفی موضوع و برنامهی کلاس | جلسه ۱ |
| Handbook, Chapter 1 | طرح مسئلهی دگرگونی | جلسه ۲ |
| مقالهی Theories of dictatorships و مقالهی دهخدا | دیکتاتوری | جلسه ۳ |
| کتاب چارلز تیلی، پیشگفتار و فصل اول | دموکراسی | جلسه ۴ |
| Handbook, Chapter 10 | تئوری دگرگونی، تئوری رشد | جلسه ۵ |
| Handbook, Chapter 12 | جامعه و اقتصاد | جلسه ۶ |
| Handbook, Chapter 8 | جامعه و فرهنگ | جلسه ۷ |
| Handbook, Chapter 7 | ساختار و نگرش ساختاری | جلسه ۸ |
| Handbook, Chapter 4 | کنشگران | جلسه ۹ |
| Handbook, Chapter 3 & 9 | نهادها | جلسه ۱۰ |
| Handbook, Chapter 10 & 29 | عوامل درونی و بیرونی | جلسه ۱۱ |
| یادآوری و فراروی/ خلاصه و نظر به آینده | جلسه ۱۲ |
درسگفتارها
با کلیک بر روی هر یک از عنوانهای زیر، ویدئوی درسگفتار بر روی صفحه باز خواهد شد
پیشنهاد ما این است که سرعت نمایش ویدئو را روی ۱،۲۵ تنظیم کنید.
نظریههای گذار ۱ – ۱ نظریههای گذار ۱ – ۲ نظریههای گذار ۱ – ۳ نظریههای گذار ۱ – ۴ نظریههای گذار ۱ – ۵ نظریههای گذار ۱ – ۶ نظریههای گذار ۱ – ۷ نظریههای گذار ۱ – ۸ نظریههای گذار ۱ – ۹ نظریههای گذار ۱ – ۱۰ نظریههای گذار ۱ – ۱۱ نظریههای گذار ۱ – ۱۲
