چکیده
این سخنرانی مرور مختصری است از مسیر تغییرات در پویایی‌های جنسیتی، به ویژه وضعیت، حقوق و مطالبات زنان در طول ۱۰۰ سال گذشته در ایران (۱۳۰۰-۱۴۰۰/۱۹۲۱-۲۰۲۱). تکیه اصلی بر مطالبات ونائلیت‌های زنان و چارچوب نظری و عملی در نحوه ارائه آنها خواهد بود. راهکارها ، شعارها و قالب بندی مطالبات اصلی زنان در هر دوره تاریخی از روند های تحول اجتماعی – سیاسی از جمله تغییردر دولت و سیاستگزاری های آن ، و بستر اقتصادی، فرهنگی و گفتمان های رایج داخلی و بین المللی متاثر بوده است. نسل‌های قبلی و پیش‌کسوتان نهضت فمینیستی ایران در مقابل هردسته از چالش ها و موانع، به ویژه در بزنگاه‌های تاریخی، چه رویکرد ها و راهکارهایی را بکار می‌بستند، ونسل جوان ایران و یا سایر کشورها چه آموزه‌هایی از مادر بزرگان و مادران فمینیسم در ایران می‌توانند بیاموزند. در پایان چند نقد و پیشنهاد در زمینه چارچوب راهبردی و چشم انداز آینده جنبش زنان ارائه می‌شود.
در سده مورد بررسی ما، جامعه ایران ، از جمله مناسبات جنسیتی آن متاثر بوده است از عوامل متعدد و در هم تنیده داخلی و خارجی، از جمله: دو جنبش انقلابی سراسری با دو ایدئولوژی ، جهان بینی ، و گفتمان کاملاً متفاوت. اولی انقلاب ناتمام مشروطه برمبنای مدرنیته و تجددگرایی، و پایان بخشی به استبداد؛ و دومی «انقلاب اسلامی» بر مبنای بنیادگرایی و استبداد مذهبی. تحولات متعدد سیاسی-اجتماعی، علمی، واختراعات جدید تکنولوژیک، به ویژه در سیستم های ارتباطات و اطلاع رسانی که تسریع کننده آگاهی ها، تعامل میان فرهنگ ها و فرایند های جهانی شدن بوده است، از جمله رواج جهانی گفتمان ها و ارزش های نوینی چون حقوق بشر، دموکراسی، توسعه پایدار، حفظ محیط زیست ، تساوی جویی، تبعیض زدایی، و فمینیسم؛ همگی پی آمدهای جهانی-محلی (گلوکال) و بستر سازی داشته اند برای پویایی جنبش های نوین اجتماعی، از جمله جنبش های زنان در جهان وایران .